คำพิพากษาศาลฎีกาที่ 3139/2568

ตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 มาตรา 32 วรรคสอง บัญญัติว่า การโฆษณาหรือประชาสัมพันธ์ใด ๆ โดยผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ทุกประเภทให้กระทำได้เฉพาะการให้ข้อมูลข่าวสาร และความรู้สร้างสรรค์สังคม โดยไม่มีการปรากฏภาพของสินค้าหรือบรรจุภัณฑ์ของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์นั้น เว้นแต่เป็นการปรากฏของภาพสัญลักษณ์ของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ หรือสัญลักษณ์ของบริษัทผู้ผลิตเครื่องดื่มแอลกอฮอล์เท่านั้น ทั้งนี้ตามที่กำหนดในกฎกระทรวง ซึ่งได้มีการออกกฎกระทรวงรองรับ คือกฎกระทรวง กำหนดหลักเกณฑ์และเงื่อนไขการแสดงภาพสัญลักษณ์เพื่อประกอบการโฆษณาหรือประชาสัมพันธ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2553 ข้อ 1 ให้ความหมายของคำว่า "ภาพสัญลักษณ์ของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์" หมายความว่า ภาพเครื่องหมายการค้าของเครื่องแอลกอฮอล์ที่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามกฎหมายว่าด้วยเครื่องหมายการค้า" จึงต้องนำ พ.ร.บ.เครื่องหมายการค้า พ.ศ. 2534 มาพิจารณาประกอบ ซึ่งจะเห็นได้ว่า ภาพสัญลักษณ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ประเภท เบียร์ยี่ห้อช้าง (Chang) เป็นภาพที่ได้รับการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ โดยมีภาคส่วนสำคัญอยู่ที่รูปช้างสีขาว 2 เชือก หันหน้าเข้าหากันภายใต้น้ำพุสีทอง ด้านบนและล่างของน้ำพุมีส่วนของน้ำพุสีแดง กับมีคำภาษาอังกฤษตัวใหญ่และหนาว่า "Chang" อยู่ด้านล่าง ส่วนประกอบอื่น ๆ มีขนาดเล็ก หากไม่ตั้งใจพิจารณาก็จะไม่สังเกตเห็นได้ อันได้แก่ ถ้อยคำภาษาอังกฤษและภาษาไทยว่า MINERAL น้ำแร่ธรรมชาติตราช้าง โดยเป็นข้อความที่ไม่ขอถือสิทธิแต่ผู้เดียวในการใช้ถ้อยคำ เมื่อประกาศคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ามีการนำเอาภาพสัญลักษณ์ของเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ ประเภท เบียร์ยี่ห้อช้าง (Chang) มาใช้ โดยเพิ่มเติมคำที่ไม่ใช่ภาคส่วนสำคัญและใช้คำที่ไม่อาจถือเป็นสิทธิแต่ผู้เดียวได้ เช่นนี้ จึงไม่ใช่ความมุ่งหมายในการโฆษณาน้ำแร่ธรรมชาติ ประกอบกับป้ายไวนิลมีข้อความว่า "สดชื่นทุกวันกับเพื่อน" อันอาจมีส่วนชักจูงใจให้ผู้อื่นดื่มโดยอ้อมได้ และจำเลยประกอบกิจการจำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การที่จำเลยติดป้ายไวนิลที่มีภาพสัญลักษณ์เครื่องดื่มแอลกอฮอล์ดังกล่าวจึงเป็นการโฆษณาเครื่องดื่มแอลกอฮอล์อันเป็นการชักจูงใจให้ผู้อื่นดื่มโดยอ้อม เป็นความผิดตาม พ.ร.บ.ควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ พ.ศ. 2551 มาตรา 32 วรรคหนึ่ง


ข้อเท็จจริงรับฟังเป็นยุติในเบื้องต้นตามที่คู่ความไม่โต้แย้งกันชั้นนี้ว่า; ในวันเวลาและสถานที่เกิดเหตุตามฟ้อง จำเลยอนุญาตให้มีการแขวนป้ายไวนิลพิพาท ที่หน้าร้านค้าของจำเลย อันเป็นสถานประกอบการค้าที่จำหน่ายเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ด้วย ป้ายไวนิลพิพาทมีจำนวน 3 ป้าย มีรูปช้างสีขาว 2 เชือก หันหน้าเข้าหากันภายใต้น้ำพุสีทอง ด้านบนและด้านล่างของน้ำพุจะมีส่วนของน้ำพุสีแดงประกอบอยู่ มีข้อความภาษาอังกฤษสีขาวขนาดใหญ่และหนาว่า "Chang" ข้อความภาษาไทยสีขาวขนาดเล็กว่า "น้ำแร่ธรรมชาติตราช้าง" ข้อความภาษาไทยขนาดใหญ่ว่า "สดชื่นทุกวัน" ข้อความภาษาไทยขนาดเล็กว่า "กับเพื่อน" และข้อความภาษาอังกฤษสีเหลืองขนาดเล็กว่า "MINERAL" มีรูปหยดน้ำเล็ก - ใหญ่ กระจายอยู่ ซึ่งรูปและข้อความทั้งหมดอยู่บนพื้นหลังสีเขียว