ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง

               มาตรา ๑ ในประมวลกฎหมายนี้ ถ้าข้อความมิได้แสดงให้เห็นเป็นอย่างอื่น 

                    (๓) “คำฟ้อง” หมายความว่า กระบวนพิจารณาใด ๆ ที่โจทก์ได้เสนอข้อหาต่อศาลไม่ว่าจะได้เสนอด้วยวาจาหรือทำเป็นหนังสือ ไม่ว่าจะได้เสนอต่อศาลชั้นต้น หรือชั้นอุทธรณ์หรือฎีกา ไม่ว่าจะได้เสนอในขณะที่เริ่มคดีโดยคำฟ้องหรือคำร้องขอหรือเสนอในภายหลังโดยคำฟ้องเพิ่มเติมหรือแก้ไข หรือฟ้องแย้งหรือโดยสอดเข้ามาในคดีไม่ว่าด้วยสมัครใจ หรือถูกบังคับ หรือโดยมีคำขอให้พิจารณาใหม่

 

หมายเหตุ

 

               ๑.คำฟ้องเป็นการที่โจทก์เสนอข้อหาต่อศาล หมายถึง การกล่าวอ้างข้อเท็จจริงขึ้นกล่าวหาจำเลยว่าได้กระทำการหรืองดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่ง อันเป็นการโต้แย้สิทธิหรือหน้าที่ของโจทก์ตามกฎหมายแพ่งและขอบังคับให้จำเลยกระทำการหรืองดเว้นกระทำการอย่างใดอย่างหนึ่งที่โจทก์มีสิทธิบังคับได้

               ๒.คำฟ้องในขณะเริ่มต้นคดี

                              ๒.๑ คำฟ้องคดีมีข้อพิพาท

                              ๒.๒ คำร้องขอคดีไม่มีข้อพิพาท ตามมาตรา ๑๘๘(๑)  เช่น คดีร้องขอตั้งผู้จัดการมรดก

               ๓.คำฟ้องที่เสนอภายหลังหรือระหว่างพิจารณาคดีของศาลชั้นต้น

                              ๓.๑ คำร้องขอแก้ไขเพิ่มเติมคำฟ้อง ตามมาตรา ๑๗๙ และมาตรา ๑๘๐

                              ๓.๒ ฟ้องแย้ง คือคำฟ้องที่เกิดจากจำเลยทำคำให้การและเสนอข้อหาให้บังคับโจทก์มาในคำให้การในเรื่องเกี่ยวกับฟ้องเดิมตามมาตรา ๑๗๗ วรรคสาม

                              ๓.๓ คำร้องสอด

               ๔.คำฟ้องที่เสนอต่อศาลชั้นต้นภายหลังศาลชั้นต้นมีคำพิพากษาหรือคำสั่งชี้ขาดคดี

                              ๔.๑ คำขอให้พิจารณาคดีใหม่ ตามมาตรา ๒๐๗

                              ๔.๒ คำฟ้องอุทธรณ์ คำฟ้องฎีกา

                              ๔.๓ คำร้องขัดทรัพย์ ตามมาตรา ๓๒๓

                              ๔.๔ คำร้องขอรับชำระหนี้ก่อน ตามมาตรา ๓๒๔

                              ๔.๕ คำร้องสอดในชั้นบังคับคดี 

                              ๔.๕.๑ เมื่อการบังคับคดีมีผลทำให้บุคคลภายนอกเป็นผู้มีส่วนได้เสียในการบังคับคดีถูกโต้แย้งสิทธิหรือหน้าที่ บุคคลภายนอกชอบที่จะร้องเข้ามาในชั้นบังคับคดีได้ตามมาตรา ๕๗ (๑) โดยไม่ต้องฟ้องเป็นคดีใหม่หรือรอให้มีการบังคับคดีเสียก่อน(ฎีกาที่ ๓๗๗๖/๒๕๓๔ (ประชุมใหญ่), ๑๐๓๑/๒๕๓๗ และ ๒๕๙๑/๒๕๕๔)

 

อ้างอิง

สำนักอบรมศึกษากฎหมายแห่งเนติบัณฑิตยสภา. รวมคำบรรยาย ภาคสอง สมัยที่ ๗๒ ปีการศึกษา ๒๕๖๒ เล่มที่ ๓.